ORIGINAL_ARTICLE
منطق حاکم بر مناظرۀ امام رضا (علیه السلام) با اصحاب ادیان
مناظره یکی از راههای کشف حقیقت برای طالبان آن است. در طول تاریخ، خصوصاً در عصر امامان معصوم : خود ائمه یا اصحابشان برای دفاع از حقانیت تشیع و اسلام مناظراتی داشتهاند . یکی از این مناظرات مناظرۀ امام رضا ع با اصحاب ادیان برای اثبات حقانیت اسلام و نبوت رسول اعظم ص است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به تحقیق و بررسی مناظرۀ امام رضا ع با اصحاب ادیان میپردازد که در منابع حدیثی آمده است. تا منطق حاکم بر مناظرۀ ایشان از نظر ساختار، محتوا و اصول اخلاقی را کشف و استخراج کند. امام رضا ع در مناظرۀ خود با اصحاب ادیان با بهکارگرفتن اصول فنی مناظره، براهین عقلی، بهرهگیری از باورهای دشمن و رعایت اصول اخلاقی، پیروز این مناظره شد.
https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_12557_b902ac71b8ed84b30c64fda0cad808e8.pdf
2017-03-18
5
22
مناظره
روششناسی
امام رضا ع
اصحاب ادیان
معصومه
زارع
abo.torab1@yahoo.com
1
دانشجو
LEAD_AUTHOR
محمد
رنجبر حسینی
ranjbarhosseini@gmail.com
2
عضو هیأت علمی دانشگاه قرآن و حدیث
AUTHOR
ابن بابویه، محمد بن علی. (بیتا). عیون أخبار الرضا 7، مترجم: محمدتقی آقا نجفى اصفهانى، تهران: انتشارات علمیه اسلامیه؛
1
ابنسینا. (1404). تعلیقات، بیروت، مکتبة الاعلام الاسلامی، چاپ اول؛
2
استالیبراس، الیور و آلن بولاک. (1369).فرهنگ اندیشه نو، ترجمه احمد بیرشک و دیگران، تهران: مازیار؛
3
پارسانیا، حمید. (1388). «روششناسی علوم با رویکرد اسلامی»، پژوهش، شماره2؛
4
جوادی آملی، عبدالله. (1370). شناختشناسی در قرآن، قم: مرکز مدیریت حوزه علمیه قم؛
5
دهخدا، على اکبر. (1377). لغتنامه، زیر نظر دکتر معین و دکتر شهیدى، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران؛
6
راغب اصفهانی،حسین بن محمد. (1392ق). معجم مفردات الفاظ القرآن، المکتبه المرتضویه؛
7
سجادی،جعفر. (1366). فرهنگ معارف اسلامی، تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران؛
8
صدوق، محمدبن علی. (1372). عیون اخبارالرضا، ترجمه علی اکبر غفاری و حمیدرضا مستفید، تهران: صدوق؛
9
غرویان، حمیده. (1387). فن مناظره، زیرنظر محسن غرویان، قم: دارالعلم؛
10
فرامرز قراملکی،احد. (1390). روششناسی مطالعات دینی، مشهد : دانشگاه علوم اسلامی رضوی؛
11
مجلسی، محمدباقربن محمدتقی. (1376). بحارالانوار، تهران: کتابفروشی اسلامیه؛
12
ــــــــــ. (بیتا). احتجاجات، ترجمه جلد 9 بحار الأنوار، مترجم موسی خسروی،تهران،اسلامیه؛
13
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی سندی و دلالی حدیث «شرارکم عزابکم»
یکی از احادیثی که نیاز به بررسی و تأمل دارد، حدیث «شرارکم عزابکم» است. با بررسیهای انجام شده مشخص شد در منابع اهل سنت به چهار شکل روایت شده و اولین بار در مسند احمد بن حنبل آمده است و در منابع شیعه اولین بار در کتاب المقنعه شیخ مفید و سپس در کتاب روضة الواعظین فتال نیشابوری و «جامع الاخبار» شعیری آمده است. یافتههای این تحقیق حاکی از آن است که روایت مورد نظر در منابع شیعه و اهل سنت، سند معتبری ندارد و ضعیف به شمار میرود؛ ولی متن آن با روایتهای دیگر که تجرد گرایی را مذمت کرده در یک راستا است و با منطق قرآن که تأکید زیادی بر ازدواج و تشکیل خانواده داشته هماهنگ است، همچنین قیدهای اضافی از جمله «اخوان الشیاطین و اراذل موتاکم» که به فرد مجرد نسبت داده شده است، مورد تأیید آیات قرآن است.
https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_12558_02b8b00de248108ba499ae5399f6239c.pdf
2017-03-18
23
42
روایت شرارکم عزابکم
مفهوم شر
تجرد گرایی
اراذل موتاکم
اخوان الشیاطین
جواد
نصیری وطن
javadnasirivata@gmail.com
1
دانشجوی دکتری قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد
LEAD_AUTHOR
سهیلا
پیروزفر
spirouzfar@um.ac.ir
2
دانشیار دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
-قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند؛
1
- ابن درید، محمد بن حسن. (بیتا). جمهرة اللغة، بیروت: دار العلم للملایین؛
2
- ابن سیده، على بن اسماعیل. (بیتا). المحکم و المحیط الاعظم، بیروت: دار الکتب العلمیة؛
3
- ابن فارس، أحمد بن فارس. (1404ق). معجم المقاییس اللغة، مصحح: هارون، عبد السلام محمد، قم: مکتب الاعلام الاسلامی؛
4
- ابن حبان، محمد. (1393ش). الثقات، هند: دائرة المعارف العثمانیة بحیدر آباد الدکن؛
5
- _____. (1396ق). المجروحین، محقق محمود إبراهیم زاید، حلب: دار الوعی؛
6
- ابن حجر عسقلانی، أبوالفضل أحمد بن علی. (1415ق). الإصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل أحمد عبد الموجود و على محمد معوض، بیروت: دار الکتب العلمیه؛
7
- _____. (1362). تهذیب التهذیب، هند: دائره المعارف النظامیه؛
8
- ابن جوزی. (1386). الموضوعات، محقق عبد الرحمن محمد عثمان، مدینه: محمد عبد المحسن صاحب المکتبة السلفیة؛
9
- ابن عبدالبر قرطبی، ابو عمر یوسف بن عبد الله. (1412ق). الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، محقق علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجبل؛
10
- ابن عدی، ابو احمد. (1418ق). الکامل فی ضعفاء الرجال، محقق عادل أحمد عبد الموجود-علی محمد معوض، بیروت، الکتب العلمیة؛
11
- ابوالفتوح رازی، حسین بن علی. (1408ق). روض الجنان و روح الجنان فى تفسیرالقرآن، مشهد: بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى؛
12
- أبو عبد الله أحمد بن محمد حنبل. (1421ق). مسند، محقق شعیب الأرنؤوط - عادل مرشد، بیروت: مؤسسة الرسالة؛
13
- ازهری، محمد بن احمد. (بیتا). تهذیب اللغة، بیروت، دار احیاء التراث العربى؛
14
- انصاریان، حسین. (1380ش). نظام خانواده در اسلام، قم: نشر ام ابیها؛
15
- آذرنوش، آذرتاش. (1379). فرهنگ معاصر عربی- فارسی، تهران: نشر نی؛
16
- آلوسی، سیدمحمود. (1415). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالکتب العلمیه؛
17
- جوهری، اسماعیل بن عباد. (1399ق). الصحاح (تاج اللغة و صحاح العربیة)، مکه مکرمه، دار العلم؛
18
- حسینی همدانی، سید محمد حسین. (1404ق). انوار درخشان، تهران، کتابفروشی لطفی؛
19
- حر عاملی، محمد بن حسن. (1409ق). وسائل الشیعة، قم: موسسة آل البیت؛
20
- حلی، حسن بن علی بن داود. (1342). الرجال (لابن داود)، تهران: دانشگاه تهران؛
21
- حلی، حسن بن یوسف. (1411). رجال العلامه الحلی، محقق بحرالعلوم محمد صادق، نجف، دار الذخائر؛
22
- خلیل بن احمد فراهیدی. (1410). العین، قم، انتشارات هجرت؛
23
- خویی، ابوالقاسم. (1413ق). معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، بیجا، بینا؛
24
- ذهبی، شمس الدین أبو عبد الله. (1382ش). میزان الاعتدال، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالمعرفة؛
25
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412ق). مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دارالقلم؛
26
- زمخشری، محمود. (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتب العربی؛
27
- شبیری زنجانی، محمد جواد. (1429ق). توضیح الأسناد المشکلة فی الکتب الأربعة، قم: دارالحدیث للطباعة و النشر؛
28
- شعیری، محمد بن محمد (بیتا). جامع الأخبار، نجف: مطبعة حیدریة؛
29
- صدوق، محمد بن علی. (1413ق). من لا یحضره الفقیه، قم: جامعه مدرسین؛
30
- طباطبایی، محمد حسین. (1374ش). المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه محمد باقر موسوی، قم: جامعه مدرسین؛
31
- طبرانی، سلیمان بن أحمد. (1405ق). مسند الشامیین، محقق حمدی بن عبدالمجید السلفی، بیروت: موسسة الرسالة؛
32
-_____. (بیتا). المعجم الأوسط، محقق طارق بن عوض الله بن محمد و عبد المحسن بن إبراهیم الحسینی، قاهره: دارالحرمین؛
33
- طبرسی، فضل بن حسن. (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو؛
34
- طریحی، فخرالدین. (1375ش). مجمع البحرین، مصحح احمد حسینی اشکوری، تهران: مرتضوی؛
35
- طوسی، محمد بن حسن. (بیتا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربى؛
36
- _____. (1373). الفهرست، محقق: قیومى اصفهانى جواد، قم: موسسة النشر الاسلامی؛
37
- _____. (1373). رجال الطوسی، قم: موسسة النشر الاسلامی؛
38
- عقیلی، ابو جعفر محمد بن عمرو. (1404ق). الضعفاء الکبیر، محقق عبد المعطی أمین قلعجیق، بیروت: دار المکتبة العلمیة؛
39
- فتال نیشابورى، محمد بن احمد. (1375). روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، انتشارات رضى؛
40
- فتنی، محمد طاهر بن علی. (1343). تذکرة الموضوعات، القاهره: ادارة الطباعة المنیرة؛
41
- فخرالدین رازى ابوعبدالله محمد بن عمر. (1420). مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربى؛
42
- قرائتی، محسن. (1385). تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن؛
43
- قمى مشهدى، محمد بن محمدرضا. (1368). کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران: انتشارات وزارت ارشاد اسلامى؛
44
- کشی، محمد بن عمر. (بیتا). رجال الکشی، محقق مهدی رجایی، قم، موسسه آل البیت؛
45
- کلینی، محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی، تهران: دارالحدیث؛
46
- گنابادى، سلطان محمد. (1408ق). بیان السعادة، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات؛
47
- مزی، یوسف بن عبدالرحمن. (1400). تهذیب الکمال فی أسماء الرجال، بیروت: مؤسسة الرسالة؛
48
- مصطفوی، حسن. (1393). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز نشر آثار علامه مصطفوی؛
49
- مجلسی، محمد باقر. (1403ق). بحار الانوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی؛
50
- مفید، محمد بن محمد. (1413ق). المقنعه، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید؛
51
- منتجب الدین، علی بن عبیدالله. (1422ق). الفهرست، قم: کتابخانه عمومی آیت الله العظمی مرعشی نجفی؛
52
- نجاشی، احمد بن علی. (1365). رجال النجاشی، قم: موسسه النشر الاسلامی؛
53
- نسائی، أبو عبدالرحمن أحمد بن شعیب. (1396). الضعفاء والمتروکون، محقق محمود إبراهیم زاید، حلب: دارالوعی؛
54
- نوری، حسین بن محمد تقی. (1408). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: موسسه آل البیت؛
55
نرم افزارها
56
نرم افزار- درایة النور نسخه 1-2
57
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسۀ معجزات ائمه دربصائرالدرجات حسن صفار و الارشاد شیخ مفید
بصائرالدرجات نوشتۀ محمّد بن حسن صفار و الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد اثر شیخ مفید، از کتابهای مهم حدیثی و تاریخی دو اندیشمند متعلّق به مکتب حدیثی قم و بغداد است. در این دو کتاب، معجزاتی به ائمۀ معصومین : نسبت داده شده است که میتوان آنها را در دو بخش کلی تقسیمبندی نمود: علم امام، و دخل و تصرّفات امام به اذن خداوند در عالم خلقت (ولایت تکوینی). در این مقاله تلاش شده است: به بررسی ابعاد مختلف حوزۀ اعجاز ائمۀ معصومین ع که در دو کتاب بصائرالدرجات و الارشاد مندرجاند، با رویکرد توصیفی- تحلیلی پرداخته شود. بررسیها نشان میدهد: شیخ مفید نسبت به حسن صفار، پیرامون نقل معجزات ائمه ع دقّت بیشتری نشان داده است؛ و این مطلب حاکی از روش عقلگرایانۀ شیخ در برخورد با انبوه احادیث و روایات وارده در حوزۀ کرامات ائمه ع است.
https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_12559_b5afbc89f870a0a533db5b3370c6e615.pdf
2017-03-18
43
63
معجزه
کرامت
ائمۀ معصومین ع
الارشاد
بصائرالدرجات
میثم
خلیلی
meysam.khalili1370@gmail.com
1
دانشجو
LEAD_AUTHOR
سید محسن
موسوی
sm.musavi55@yahoo.com
2
استادیار
AUTHOR
سیده فاطمه
حسینی
fatemehhosseini113@gmail.com
3
کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث
AUTHOR
- ابن بابویه، محمّد بن علی. (1413ق). من لا یحضره الفقیه، تصحیح علیاکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
1
-_____. (1414ق). اعتقادات الامامیه (للصدوق)، قم: کنگره شیخ مفید.
2
- امیر معزی، محمّدعلی. (1390). صفار قمی و کتاب بصائر الدرجات، امامت پژوهی، شماره4.
3
- حمادی، عبدالرضا. (1390). «گستره علم امام از منظر کلینی و صفار»، امامت پژوهی، شماره4.
4
- جباری، محمدرضا. (1388). «نگاهی به مکاتب حدیثی شیعه در سده های اولیه»، شیعهشناسی، شماره 3-4.
5
- سجادی، سید جعفر. (1373ش). فرهنگ معارف اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
6
- شاهرجبیان، غلامرضا. (1392). «گستره ولایت تکوینی اهلبیت : در اصول کافی و بصائرالدرجات»، امامت پژوهی، شماره 9.
7
- صفار، محمد بن الحسن. (1404ق و 1390ش)، بصائرالدرجات، قم: کتابخانه آیتالله مرعشی؛ قم: انتشارات بقیةالله.
8
- صفری، نعمتالله. (1386). «شیخ مفید و تاریخنگاری او در کتاب الارشاد با توجّه به برخی مبانی کلامی و اصولی او»، شیعهشناسی، شماره 18.
9
- طباطبایی، سیدمحمدکاظم. (1393). تاریخ حدیث شیعه2، قم: سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، چاپ دوم.
10
- طوسی، محمّد بن حسن. (بیتا). فهرست، نجف: المکتبة المرتضویه.
11
-طوسی، نصیرالدین. (بیتا). تجریدالاعتقاد، تهران: مکتب الاعلام الاسلامی.
12
- علیرضایی، محمّد. (1381ش). پژوهشی در اعجاز علمی قرآن، رشت: کتاب مبین.
13
-کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق. (1407ق). الکافی، تصحیح علیاکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
14
-گرامی، سید محمّدهادی. (1360). نخستین مناسبات فکری تشیع (بازخوانی مفهوم غلو در اندیشه جریانهای متقدّم امامی، تهران: دانشگاه امام صادق 7.
15
- مجلسی، محمّد باقر. (1403ق). بحارالأنوار، بیروت: مؤسسة الوفاء.
16
- مرتضی زبیدی، محمّد بن محمّد. (1385). تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالهدایة.
17
- مروی، مصطفوی؛ احمد، سید حسن. (1391). «مبانی عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم :»، قبسات، شماره 63.
18
- مصطفوی، حسن. ( 1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
19
- مظفر، محمدرضا. (1365). بدایةالمعارفالالهیة فی شرح عقائد الامامیة، قم: جامعه مدرسین وابسته به حوزه علمیه قم.
20
- معارف، مجید. (1374). پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه، بیجا: نشر ضریح.
21
-_____ ؛ (1392). تاریخ عمومی حدیث، تهران: کویر، چاپ سیزدهم.
22
- مفید، محمّد بن محمّد. (1392). الارشاد فی معرفة حججالله علیالعباد، قم: تهذیب.
23
- _____؛ (1413ق). اوائلالمقالات، بیروت: دارالمفید.
24
- نجفی خمینی، محمدجواد. (1398ق). تفسیر آسان، تهران: انتشارات اسلامیه، چاپ اول.
25
- نوبختی، حسنبنموسی. (1404ق). فرقالشیعه، بیروت: دارالأضواء.
26
ORIGINAL_ARTICLE
وجوه و نظایر حدیثی
حدیث، یکی از ارکان مهم علم و عمل مسلمانان است و رجوع به آن از امور بایسته برای دستیابی به باید و نبایدهای دینی است. از آنجا که حدیث، مشتمل بر الفاظ و جملات است، برای دستیابی به مدلول حدیث، چارهای جز مراجعه به الفاظ تشکیل دهندۀ آن نیست. از سویی دیگر، الفاظ نیز گاهی با وجود یک ریشه و اصل معنایی، در معانی متفاوت بنا بر اسباب و دلایلی مانند سیاق و مجازگویی، گاهی با حفظ ساختار صرفی و گاه با تفاوتهایی در ساختار صرفی، به کار میروند، شناخت این الفاظ و معانی متنوع آنها از اهمیت به سزایی برخوردار است و موجب رفع ابهام در فهم روایت میگردد. استخراج و جمعآوری چنین الفاظی را - در گسترۀ احادیث و ذکر معانی متعدد آنها و گسترۀ به کار رفته برای هر معنا در احادیث - میتوان به قیاس وجوه و نظایر قرآنی، وجوه و نظایر حدیثی گفت؛ هرچند چنین تعبیری همچنان مصطلح نشده است. در این مقاله به روش کتابخانهای و گردآوری و تجزیه و تحلیل دادهها، تلاش میشود به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که وجوه و نظایر حدیثی چیست؟ با بیان معنای وجوه و نظایر و حوزۀ کارکرد آن نزد مسلمانان و نیز با ذکر مثالهایی از احادیث، میکوشیم تا جایی که ممکن است با ماهیت چنین علمی آشنا شویم و مقدمات کار گسترده در این حوزه را مهیا کنیم.
https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_12560_489db7a6c95595e2b6d3a7562afa7a20.pdf
2017-03-18
64
91
وجوه و نظایر
حدیث
الفاظ
قاسم
بستانی
gbostanee@yahoo.com
1
دانشگاه شهید چمران اهواز
LEAD_AUTHOR
* الصحیفة السجادیة، امام سجاد 7 (1411هـ)، تحقیق سید محمد باقر موحد ابطحی اصفهانی، قم: مؤسسة الإمام المهدی 7/مؤسسة الأنصاریان للطباعة والنشر، چاپ اول.
1
1- ابن أبی الحدید عبدالحمید بن هبة الله. (1962م)، شرح نهج البلاغة، تحقیق محمد أبو الفضل إبراهیم، بیجا، دار إحیاء الکتب العربیة - عیسى البابی الحلبی وشرکاه؛
2
2- ابن أبی جمهور، محمد بن علی أحسائی. (1403هـ)، عوالی اللئالی، تحقیق سید شهاب الدین نجفی مرعشی و حاج آقا مجتبى عراقی، قم: بینا، چاپ اول؛
3
3- ابن أبی شیبة کوفی، محمد بن عثمان. (1409هـ)، المصنف، تحقیق سعید اللحام، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول؛
4
4- ابن أثیر مبارک بن محمد. (بیتا)، النهایة فی غریب الحدیث، تحقیق طاهر أحمد الزاوی و محمود محمد الطناحی، قم: مؤسسة إسماعیلیان للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ چهارم؛
5
5- ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی. (1404هـ)، نزهة الأعین النواظر فی علم الوجوه والنظائر، تحقیق محمد عبد الکریم کاظم الراضی، بیروت: مؤسسة الرسالة، چاپ اول؛
6
6- ابن حبان، محمد. (1414هـ)، الصحیح، تحقیق شعیب الأرنؤوط، بیجا: مؤسسة الرسالة، چاپ دوم؛
7
7- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی. (بیتا)، فتح الباری، بیروت: دار المعرفة للطباعة والنشر، چاپ دوم؛
8
8- ابن حنبل، احمد. (بیتا)، المسند، بیروت: دار صادر؛
9
9- ابن درید، محمد بن حسن. (1987م)، جمهرة اللغة، تحقیق رمزی منیر بعلبکی، بیروت: دار العلم للملایین، چاپ اول؛
10
10- ابن سعد، محمد. (بیتا)، الطبقات الکبرى، بیروت: دار صادر؛
11
11- ابن سیده، علی بن اسماعیل. (2000م)، المحکم والمحیط الأعظم، تحقیق عبد الحمید هنداوی، بیروت: دارالکتب العلمیة؛
12
12- ابن عساکر، علی بن حسن. (1415هـ)، تاریخ مدینة دمشق، تحقیق علی شیری، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع؛
13
13- ابن فارس، محمد بن فارس. (بیتا)، معجم مقاییس اللغة، تحقیق عبد السلام محمد هارون، بی جا: مکتبة الإعلام الإسلامی؛
14
14- ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم. (1408هـ)، غریب الحدیث، تحقیق عبد الله الجبوری، قم: دارالکتب العلمیة، چاپ اول؛
15
15- ابن کثیر، اسماعیل بن عمر. (1408هـ)، البدایة والنهایة، تحقیق علی شیری، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول؛
16
16- ابن ماجه، محمد بن یزید. (بیتا)، السنن، تحقیق محمد فؤاد عبد الباقی، بیجا: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع؛
17
17- ابن منظور، محمد بن مکرم. (1405هـ)، لسان العرب، بیجا: نشر أدب الحوزة؛
18
18- أبوداود سجستانی، سلیمان بن أشعث. (1410هـ)، السنن، تحقیق سعید محمد اللحام، بیجا: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ اول؛
19
19- أبویعلی موصلی، احمد بن علی. (1412هـ)، المسند، تحقیق حسین سلیم أسد، بیجا: دار المأمون للتراث، چاپ اول؛
20
20- أزهری، محمد بن أحمد. (2001م)، تهذیب اللغة، تحقیق محمد عوض مرعب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول؛
21
21- أبوعبید، قاسم بن سلام. (1384هـ)، غریب الحدیث، تحقیق محمد عبد المعید خان، بیروت: دارالکتاب العربی، چاپ اول؛
22
22- بخاری، محمد بن اسماعیل. (1401هـ)، الصحیح، بیجا: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع؛
23
23- بدری، عادل عبدالرحمن. (1421هـ)، نزهة النظر فی غریب النهج والأثر، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول؛
24
24- برقی، احمد بن محمد. (1370هـ)، المحاسن، تحقیق سید جلال الدین حسینی (محدث)، تهران: دار الکتب الإسلامیة؛
25
25- بیهقی، احمد بن حسین. (بیتا)، السنن الکبرى، بی جا: دار الفکر؛
26
26- ترمذی، محمد بن عیسی. (1403هـ)، السنن، تحقیق عبد الوهاب عبد اللطیف، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع، چاپ دوم؛
27
27- جوهری، اسماعیل بن حماد. (1407هـ)، الصحاح، تحقیق أحمد عبد الغفور العطار، بیروت: دارالعلم للملایین، چاپ چهارم؛
28
28- حاجی خلیفة، مصطفی بن عبدالله. (بیتا)، کشف الظنون، تحقیق محمد شرف الدین یالتقایا و رفعت بیلگه الکلیسی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی؛
29
29- حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله. (بیتا)، المستدرک، تحقیق یوسف عبد الرحمن المرعشلی، بیجا؛
30
30- حمیدی، عبد الله بن زبیر. (1409هـ)، المسند، تحقیق حبیب الرحمن الأعظمی، بیروت: دار الکتب العلمیة، چاپ اول؛
31
31- خطابی، احمد بن محمد. (1402هـ)، غریب الحدیث، تحقیق عبد الکریم إبراهیم الغرباوی - عبد القیوم عبد رب النبی، بیجا: دار الفکر؛
32
32- دارقطنی، علی بن عمر. (1417هـ)،السنن، تحقیق مجدی بن منصور سید الشوری، بیروت: دار الکتب العلمیة، چاپ اول؛
33
33- دارمی، عبدالله بن بهرام. (1349هـ)، السنن، دمشق: مطبعة الاعتدال؛
34
34- زبیدی، محمد بن محمد. (1414هـ)، تاج العروس، تحقیق علی شیری، بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع؛
35
35- زرکشی، محمد بن عبدالله. (1376هـ)، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق محمد أبو الفضل إبراهیم، بیجا: دار إحیاء الکتب العربیة، عیسى البابی الحلبی وشرکاه، چاپ اول؛
36
36- زمخشری، محمود بن عمر. (بیتا)، الفائق فی غریب الحدیث، تحقیق علی محمد البجاوی -محمد أبو الفضل إبراهیم، لبنان: دار المعرفة، چاپ دوم؛
37
37- _____. (1960م)، أساس البلاغة، قاهره: دار و مطابع الشعب؛
38
38- زید بن علی 7. (بیتا)، المسند، بیروت: منشورات دار مکتبة الحیاة؛
39
39- سیوطی، عبدالرحمن بن أبی بکر. (بیتا)، الاتقان فی علوم القرآن، تحقیق مرکز الدراسات القرآنیة، عربستان سعودی: مجمع الملک فهد، چاپ اول؛
40
40- _____. (1401هـ)، الجامع الصغیر، بیروت: دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع، چاپ اول؛
41
41- شریف رضی، محمد بن حسین. (بیتا)، المجازات النبویة، تحقیق طه محمد زیتی، قم: منشورات مکتبة بصیرتی؛
42
42- صدوق، محمد بن علی. (1403هـ)، الخصال، تحقیق علی أکبر غفاری، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین؛
43
43- _____. (1386هـ)، علل الشرائع، تحقیق سید محمد صادق بحر العلوم، نجف، منشورات المکتبة الحیدریة ومطبعتها؛
44
44- _____. (بیتا)، من لا یحضره الفقیه، تحقیق علی أکبر غفاری، قم: مؤسسة النشر الإسلامی التابعة لجماعة المدرسین؛
45
45- طبرانی، سلیمان بن احمد. (1415هـ)، المعجم الأوسط، تحقیق قسم التحقیق بدار الحرمین، بیجا: دار الحرمین للطباعة و النشر و التوزیع؛
46
46- طبری، محمد بن جریر. (1387هـ)، التاریخ (تاریخ الرسل و الملوک)، بیروت: دار التراث، چاپ دوم؛
47
47- طریحی، فخر الدین. (1362ش)، مجمع البحرین، تهران: مرتضوی، چاپ دوم؛
48
48- طوسی، محمد بن حسن. (1365ش)، تهذیب الأحکام، تحقیق سید حسن موسوی خرسان، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم؛
49
49- عینی، محمود بن احمد. (بیتا)، عمدة القاری، بیروت: دار إحیاء التراث العربی؛
50
50- فرات، ابن ابراهیم کوفی. (1410هـ)، التفسیر، تحقیق محمد کاظم، تهران: مؤسسة الطبع و النشر التابعة لوزارة الثقافة و الارشاد الإسلامی، چاپ اول؛
51
51- فراهیدی، خلیل بن احمد. (1410هـ)، العین، تحقیق مهدی مخزومی- ابراهیم سامرائی، بیجا: مؤسسة دار الهجرة، چاپ دوم؛
52
52- فیروزآبادی، محمد بن یعقوب. (بیتا)، القاموس المحیط، بیجا: بینا؛
53
53- فیض کاشانی، محسن بن مرتضی. (1411هـ)، الوافی، تحقیق ضیاء الدین حسینی علامه اصفهانی، اصفهان: مکتبة الامام أمیر المؤمنین علی 7 العامة، چاپ اول؛
54
54- قاضی نعمان بن محمد مغربی. (1383هـ)، دعائم الإسلام، تحقیق آصف بن علی أصغر فیضی، قاهره: دارالمعارف؛
55
55- کلینی، محمد بن یعقوب. (1365ش)، الکافی، تحقیق علی أکبر غفاری، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم؛
56
56- متقی هندی، علی بن عبد الملک. (1409هـ)، کنز العمال، تحقیق شیخ بکری حیانی و شیخ صفوة السقا، بیروت: مؤسسة الرسالة؛
57
57- مجلسی، محمدتقی. (1403هـ)، بحار الأنوار، بیروت: مؤسسة الوفاء، چاپ دوم؛
58
58- مسلم نیشابوری، ابن حجاج. (بیتا)، الصحیح، بیروت: دار الفکر؛
59
59- مصطفی حمیداتو. (بیتا)، الوجوه و النظائر الحدیثیة و أثرها فی فقه الحدیث، بیجا (نرم افزار المکتبة الشاملة)؛
60
60- نسائی، احمد بن شعیب. (1348هـ)، السنن، بیروت: دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع، چاپ اول؛
61
61- هیثمی، علی بن أبی بکر. (1408هـ)، مجمع الزوائد، بیروت: دار الکتب العلمیة.
62
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تحلیلی کتاب های تطبیقی تخریج در اهل سنّت
تخریج، قالب و ابزاری برای اعتبارسنجی حدیث است که با منبع، سند، متن، موضوع و محتوا مرتبط است. لزوم شناخت کتابهای تخریج برای پژوهشگران این عرصه و نبود تحقیقی جامع در این راستا، ضرورت این پژوهش است. هدف این تحقیق، شناسایی کتابهای تطبیقی تخریج در اهلسنت است. مواد پژوهش، مقدمه، فهرست، متن کتابها و همچنین دیدگاههای دانشمندان علوم حدیث دربارۀ این منابع است. ضمنِ این پژوهش، انواع، طرق، فایده و اقسام تخریج، مشخص میشود. تاکنون پژوهشی مستقل در بررسی تحلیلی و مقایسۀ گونههای مختلف کتابهای تخریج به صورت جامع انجام نشده؛ بنا بر این تحقیق حاضر، هم از جنبۀ جامع بودن و هم از جهت ساختاری، کاری نو در این زمینه محسوب میشود. منابع دانش تخریج به دو دسته تقسیم میشوند: کتابهای تطبیقی و نظری. این مقاله به بررسی تحلیلی مهمترین منابع تطبیقی تخریج در اهلسنت پرداخته که در سه بخشِ کتابهای جامع، فقهی و تفسیری تنظیم شده است.
https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_12561_eb6b3da1e1cf3073ded05fb02e0468a3.pdf
2017-03-18
92
114
کتاب های فقهی تخریج
کتاب های تفسیری تخریج
منابع تخریج
دانش تخریج
اعتبارسنجی حدیث
عباس
محمودی
abbasmahmoodi1358@yahoo.com
1
مرکز تخصصی حدیث حوزه علمیه قم
LEAD_AUTHOR
عبدالهادی
مسعودی
h.masoudy@gmail.com
2
دانشیار دانشگاه قرآن و حدیث
AUTHOR
1. _____. (1419). التلخیصالحبیر فی تخریج أحادیثالرافعیالکبیر، بیروت: دارالکتب العلمیة؛
1
2. _____. (1419). نصبالرایة لأحادیثالهدایة، تحقیق: محمد عوامة، بیروت و جدة، مؤسسة الریان و دارالقبلة للثقافة الإسلامیة؛
2
3. ابن الملقن، سراج الدین أبو حفص عمر بن علی بن أحمد الشافعی المصری. (1425). البدرالمنیر فی تخریج الأحادیث والأثار الواقعة فی الشرح الکبیر، تحقیق: مصطفى أبو الغیط و عبدالله بن سلیمان و یاسر بن کمال، ریاض، دارالهجرة؛
3
4. ابو محمد عبدالمهدی، بن عبدالقادر بن عبدالهادی. (بیتا). طرق تخریج حدیث رسول الله صلیاللهعلیهوسلّم، دارالاعتصام؛
4
5. أحمد بکار، محمد محمود. (بیتا). علم تخریجالأحادیث أصوله ـ طرقه ـ مناهجه، قاهرة، دارالسلام؛
5
6. الالبانی، محمد ناصر الدین. (1405). إرواء الغلیل فی تخریج أحادیث منار السبیل، بیروت، المکتب الإسلامی، دوم؛
6
7. آلالشیخ، صالح بن عبد العزیز بن محمد بن إبراهیم (بیتا)، التکمیل لما فات تخریجه من إرواء الغلیل، بیجا؛
7
8. الباء حَسین، یعقوب بن عبد الوهاب. (1414). التخریج عند الفقهاء و الاصولیین، ریاض، مکتبةالرشد؛
8
9. البلوشی، عبد الغفور عبد الحق. (1425). علم التخریج ودوره فی خدمة السنة، المدینة المنورة: مجمع الملک فهد؛
9
10. جان فِنْسِنْک، اَرنُد. (1414)، مفتاح کنوز السنة، ترجمه، تصحیح و تحقیق: محمد فواد عبدالباقی، قم، مکتب الاعلام؛
10
11. الدمشقی الحنفی، اسماعیل النابلسی. (1352). ذخائر المواریث فی الدلالة علی مواضع الاحادیث، مصر، جمعیه النشر و التالیف الازهریه؛
11
12. زمخشری، محمود بن عمر. (بیتا). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل، تصحیح: حسین احمد مصطفی، بیروت، دارالکتاب العربی؛
12
13. الزیلعی، جمال الدین عبد الله بن یوسف بن محمد. (1414). تخریج الأحادیث والآثار الواقعة فی تفسیرالکشاف، تحقیق: عبد الله بن عبد الرحمن السعد، ریاض، دارابن خزیمة؛
13
14. زین الدین، عبد الرؤوف بن تاج العارفین بن علی المناوی. (1409). الفتح السماوی بتخریج أحادیث القاضی البیضاوی، ریاض، دارالعاصمه؛
14
15. الطحان، محمود. (1979). أصولالتخریج و دراسةالأسانید، بیروت، دارالقرآن الکریم؛
15
16. الطریفی، عبدالعزیز بن مرزوق. (1422). التحجیل فی تخریج ما لم یخرج من الأحادیث والآثار فی إرواء الغلیل، مکتبه الرشد؛
16
17. العسقلانی (ابن حجر)، أبو الفضل أحمد بن علی بن محمد بن أحمد. (بیتا). الدرایة فی تخریج أحادیثالهدایة، تحقیق: عبدالله هاشم الیمانی المدنی، بیروت، دارالمعرفة؛
17
18. الغماری، احمد بن محمد بن الصدّیق. (1414). حصولالتفریج بأصولالتخریج أو کیف تصیر محدّثاً، ریاض، مکتبة طبریة؛
18
19. الکتانی، محمد بن جعفر. (1406). الرسالة المستطرفة لبیان مشهور کتبالسنة المصنفة، تحقیق: محمد المنتصر محمد الزمزمی الکتانی، بیروت: دار البشائر الإسلامیة؛
19
20. مرعشلی، یوسف. (1429). علم تخریج الحدیث و بیان کتب السنة المشرّفة، بیروت، دارالمعرفة.
20
ORIGINAL_ARTICLE
پدیدۀ وحی بر رسول خدا ص در آینۀ روایات
ارتباط خدا با رسول اکرم ص از موضوعاتی است که چند و چون آن همیشه مورد بحث و گفتوگوی دینداران بوده است. واژۀ وحی در ادبیات روایی اهمیت بهسزایی دارد و آنچه در منابع حدیثی فریقین در این رابطه از پیامبرص، امامان : و یا صحابه و تابعان نقل شده همچنان بهترین آبشخور برای دستیابی به گزارۀ وحی بر پیامبرص در متون دینی است و نیز روشنگر معنا و بیانگر انواع آن است. بنا بر این با بررسی متون حدیثی بهعنوان منبع مهم معرفتی، میتوان به شناخت کاربردهای وحی دست یافت. ازاین رو، در نوشتار حاضر، که بر اساس روش توصیفی و شیوۀ کتابخانهای و تجزیه و تحلیل و تبیین دادههاست، به تعریف وحی و مهمترین کاربردهای وحی بر پیامبر ص دراحادیث پرداخته میشود که عبارتند از: چگونگی اولین وحی، نقش فرشته در وحی، اقسام وحى، انواع برخورد با فرشته، علائم حدوث وحی، مواقع فرود وحی.
https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_12562_dc8eea1924843b8991d04e582c7cdd35.pdf
2017-03-18
115
138
وحی
احادیث
اقسام وحی
فرشته
حالات پیامبر ص
نصره
باجی
baji.nasra@yahoo.com
1
دانشگاه شهید چمران اهواز
LEAD_AUTHOR
مینا
شمخی
bb.be66@yahoo.com
2
دانشگاه شهید چمران
AUTHOR
ابن أبی الکرم، علی. (1415ق). الکامل فی التاریخ، تحقیق عبد الله القاضی، بیروت: دار الکتب العلمیة، چاپ دوم؛
1
ابنحنبل. (بیتا). مسند احمد، بیروت: دار صادر؛
2
ابنعبدالبر، عبدالله بن محمد. (2000م). الاستذکار، تحقیق سالم محمد عطا- محمد علی معوض، بی جا: دار الکتب العلمیه، چاپ اول؛
3
ابنفارس، احمد. (1404ق). معجم مقاییس اللغة، تحقیق هارون عبد السلام محمد، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول؛
4
ابنکثیر، إسماعیل بن عمر. (1395ق). السیرة النبویة من البدایة و النهایة، تحقیق مصطفى عبد الواحد، بیروت: دار المعرفة للطباعة و النشر و التوزیع؛
5
ابنشهرآشوب، محمد بن علیقم. (1379ق). مناقب آل أبی طالب :، بی جا: علامه، چاپ اول؛
6
ابنطاووس، على بن موسى. (بیتا). سعد السعود للنفوس منضود، قم:دار الذخائر، چاپ اول؛
7
بحرانى، سید هاشم. (1416ق). البرهان فى تفسیر القرآن، تحقیق، قسم الدراسات الاسلامیة موسسة البعثة- بنیاد بعثت – تهران: چاپ اول؛
8
بخاری، اسماعیل بن ابراهیم. (1401ق). صحیح البخاری، بی جا: دار الفکر للطباعه و النشر و التوزیع؛
9
بیهقی، احمد بن حسین. (بیتا). السنن الکبری، بی جا: دار الفکر؛
10
توماس، میشل. (١٣٧٧ش). کلام مسیحى، ترجمه حسین توفیقى، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب؛
11
جوادیآملی، عبدالله. (بیتا). تفسیر موضوعی قرآن مجید، قم: انتشارات اسراء، چاپ دوم؛
12
جوهری، اسماعیلبنحماد. (1407ق). الصحاح، تحقیق احمد عبدالغفور عطار، بیجا: دار العلم الملایین، چاپ چهارم؛
13
حجتی، محمد باقر. (١٣٧٢ش). پژوهشی در تاریخ قرآن کریم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی؛
14
حسن زاده آملی، حسن. (1365ش). نصوص الحکم بر فصوص الحکم، تهران: رجاء؛
15
راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (1412ق). مفردات ألفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان داوودى، بیروت: دار القلم، دمشق: الدار الشامیة، چاپ اول؛
16
سبحانی، جعفر. (١۴١٢ ق). الهیات على هدى الکتاب و السنة و العقل، قم: المرکز العالمى للدراسات الاسلامیة، چاپ دوم؛
17
سیوطى، جلال الدین. ( 1404ق). الدر المنثور فى تفسیر المأثور، قم: کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى؛
18
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. (1366). تفسیر القرآن الکریم(صدرا)، مصحح محمد خواجوی، قم: بیدار، چاپ دوم؛
19
صدوق، محمد بن علی. (1414ق). إعتقادات الإمامیة، قم: کنگره شیخ مفید، چاپ دوم؛
20
_____. (1398ق). توحید، قم: جامعه مدرسین، چاپ اول؛
21
_____. (1385ش). علل الشرایع، قم: کتاب فروشى داورى، چاپ اول؛
22
_____. (1395ق). کمال الدین و تمام النعمة، تحقیق علی اکبر غفارى، تهران: اسلامیه، چاپ دوم؛
23
صفار، محمد بن حسن. (1404ق). بصائر الدرجات، تحقیق حاج میراز حسن کوچه باغی، بیجا: منشورات الاعلمی؛
24
طباطبایی، محمد حسین. (1417ق). المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ پنجم؛
25
طبرسی، احمد بن علی. (1403ق). الاحتجاج على أهل اللجاج، محقق محمد باقر خرسان، مشهد:بی نا، چاپ اول؛
26
_____. (1372ش). مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم؛
27
طبری، محمد بن جریر. (1387ق). تاریخ طبری، بیروت: دار التراث، چاپ دوم؛
28
طوسی، محمد بن حسن. (1414ق). الامالی، محقق مؤسسة البعثة، قم: دار الثقافة، چاپ اول؛
29
_____. (بیتا). التبیان فى تفسیر القرآن، تحقیق احمد قصیر عاملى، بیروت: دار احیاء التراث العربى،
30
عبداللهی، محمود. (1385ش). وحی در قرآن، قم: بوستان کتاب، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم؛
31
عیاشی، محمد بن مسعود. (1380ق). تفسیرالعیاشی، تحقیق سید هاشم رسولى محلاتى، تهران:المطبعة العلمیة، چاپ اول؛
32
فراهیدى، خلیل بن أحمد. (1409ق). العین، قم: نشر هجرت، چاپ دوم؛
33
قرطبی، محمد بن أحمد.( 1423ق). الجامع لأحکام القرآن، تحقیق هشام سمیر البخاری، ریاض: دار عالم الکتب؛
34
قمى، على بن ابراهیم. (1404ق). تفسیر القمی، تحقیق طیب موسوى جزائرى، قم: دار الکتاب، چاپ سوم؛
35
کلینی، محمد بن یعقوب. (1407ق). الکافی، تحقیق محمد غفارى على اکبر و آخوندى، تهران: دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم؛
36
متقی الهندی، علی بن حسام الدین. (1401ق). کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق بکری حیانی، صفوة السقا، مؤسسة الرسالة، چاپ پنجم؛
37
مجلسی، محمدباقر. (1403ق). بحارالانوار، تحقیق یحیی العابدی الزنجانی، عبدالرحیم الربانی الشیرازی، بیروت: موسسه الوفاء، چاپ دوم؛
38
مسلم نیشابوری. (بیتا). صحیح مسلم، بیروت:دار الفکر؛
39
معرفت، محمد هادی. ( ١۴١۶ ق). التمهید فى علوم القرآن، قم: مؤسسة النشر الاسلامى، چاپ دوم؛
40
مفید، محمد بن محمد. (1414ق). تصحیح اعتقادات الإمامیة، محقق حسین درگاهى، قم: کنگرۀ شیخ مفید، چاپ دوم؛
41